25 października 2022 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Polski Ład 3.0).
W związku z powyższym oraz dużym zainteresowaniem czytelników bloga wpisami Polski Ład 1.0 i Polski Ład 2.0, przyszedł czas na kolejny artykuł z tej serii.
Poniżej znajduje się lista opisanych w tym artykule zmian.
To nie są wszystkie, lecz wybrane zmiany, wprowadzane w ramach Polskiego Ładu 3.0 (nazywanego również Polskim Ładem 2.0 w CIT), które autorowi wydają się najistotniejsze z punku widzenia czytelnika bloga.
Zgodnie z przepisami wprowadzonymi w ramach Polskiego Ładu 1.0, od 2023 r. miały obowiązywać przepisy o ukrytej dywidendzie.
To oznacza, że niektóre wydatki na rzecz podmiotów powiązanych ze spółką lub wspólnikiem, nie miały stanowić kosztu uzyskania przychodów spółki. Jak wyjaśnia ustawodawca, przepisy o ukrytej dywidendzie miały na celu przeciwdziałanie sytuacji, w której dystrybucja zysku do wspólników dokonywana jest w sposób powodujący zmniejszenie dochodu podatnika (czyt. spółki), poprzez zaliczenie określonej płatności do kosztów uzyskania przychodów.
Wprowadzając Polski Ład 1.0 ustawodawca wskazał trzy rodzaje kosztów uznawanych za ukrytą dywidendę, które przedstawiamy poniżej.
W razie gdyby ukryta dywidenda (dotyczy tylko pkt 2 i 3) byłaby niższa od zysku brutto, spółka miałaby prawo do zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.
Przepisy dotyczące ukrytej dywidendy, ze względu na duże kontrowersje, zostają uchylone w ramach Polskiego Ładu 3.0.
Stosowanie przepisów o podatku minimalnym zostaje odroczone do 1 stycznia 2024 r., czyli pierwsi podatnicy CIT zapłacą go dopiero w 2025 r.
Zważywszy na to, że minimalnym podatkiem dochodowym zostałyby objęte podmioty, które ponoszą stratę lub mają niską rentowność, pomimo niestosowania działań optymalizacyjnych, ustawodawca oprócz odroczenia stosowania minimalnego podatku dochodowego zdecydował się na wprowadzenie zmian w tym zakresie. Są to m.in.:
Jedną z dużych zalet Polskiej Spółki Holdingowej jest zwolnienie z CIT w przypadku osiągnięcia dochodów z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego. Niemniej, to zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów zbywanej spółki, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości.
W ramach Polskiego Ładu 3.0 oprócz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej, spółką holdingową będzie mogła zostać prosta spółka akcyjna.
Ponadto, w przypadku definicji spółki holdingowej usuwany jest warunek braku korzystania ze zwolnień dywidendowych, o których mowa w art. 20 ust. 3 oraz art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.
Z definicji spółki zależnej usuwane są warunki zakazujące:
Kolejną rzeczą na plus jest zmiana wysokości zwolnienia z CIT w spółce holdingowej z 95% do 100% w przypadku dywidendy uzyskanej od spółki zależnej.
Ryczałt od dochodów spółek, czyli estoński CIT, polega na odroczeniu zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych do momentu wypłaty zysku na rzecz wspólników. Tym sposobem dopóki nie zostanie wypłacona dywidenda, spółka z założenia może obracać całym zarobionym kapitałem. Jednym z wymogów uprawniających do skorzystania z podatku estońskiego jest spełnienie kryterium zatrudnienia – docelowo trzech pracowników lub trzy osoby zatrudnione na podstawie umowy innej niż umowa o pracę (np. umowy zlecenia) niebędące udziałowcami, akcjonariuszami ani wspólnikami.
Najistotniejszą, zdaniem autora i bardzo korzystną zmianą w ramach Polskiego Ładu 3.0 na gruncie podatku estońskiego jest możliwość spełnienia kryterium zatrudnienia w razie zatrudniania osób na podstawie umowy innej niż umowa o pracę (np. umowy zlecenia lub umowy o dzieło), nawet jeżeli wynagrodzenie tych osób nie będzie podlegało składkom ZUS. Aktualnie zatrudnianie np. studentów, którzy nie ukończyli 26 roku życia utrudnia skorzystanie z estońskiego CIT, ponieważ osoby te nie wliczają się do kryterium zatrudnienia na potrzeby podatku estońskiego.
Kolejną pozytywną zmianą jest uściślenie odnośnie do terminu na złożenie zawiadomienia ZAW-RD, co rozwiewa wątpliwości związane z możliwością przejścia na estoński CIT w trakcie roku.
Natomiast niekorzystna zmiana dotyczy wykorzystywania samochodów osobowych również dla celów prywatnych przez np. pracowników, czyli najczęściej osoby niepowiązane ze spółką. W przypadku takiego używania samochodu osobowego spółka będzie musiała zapłacić podatek jak to ma miejsce w razie wystąpienia ukrytych zysków.
Polski Ład 1.0 wprowadził bardzo ryzykowne dla przedsiębiorców brzmienie przepisu art. 15c ust. 1 ustawy CIT. Z powołanego przepisu wynika, że z kosztów uzyskania przychodów wyłącza się nadwyżkę kosztów finansowania dłużnego przewyższającą:
Wielu ekspertów podatkowych obawia się, że organy podatkowe mogą oczekiwać wyłączenia przez podatników CIT z kosztów uzyskania przychodów nadwyżki od mniejszej z powyższych wartości.
Zmiana w ramach Polskiego Ładu 3.0 polega na doprecyzowaniu, że spółka może uwzględniać w kosztach uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego do limitu 3 mln zł albo 30% EBITDA, w zależności który limit jest w jej przypadku wyższy.
Wprowadzone Polskim Ładem 1.0 przepisy o podatku od przerzuconych dochodów mają na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania poprzez transfer dochodów przy pomocy jurysdykcji podatkowych o znikomej efektywnej stawce opodatkowania.
Aktualnie obowiązujące przepisy nie wskazują jednoznacznie, że obowiązek zapłaty tego podatku nie powstanie, w sytuacji gdy polska spółka poniesie wydatki na rzecz polskiego podmiotu powiązanego (np. wspólnika). Wobec powyższego Polski Ład 3.0 doprecyzowuje, że obowiązek podatkowy z tytułu podatku od przerzuconych dochodów nie powstanie, w razie gdy podmiot powiązany ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku wypłaty dywidend, odsetek lub należności licencyjnych przekraczających w ciągu roku 2 mln zł na rzecz zagranicznego podmiotu, polski płatnik (np. polska spółka) co do zasady ma obowiązek pobrania podatku u źródła (ang. withholding tax) z tego tytułu według stawki 20% lub 19%.
Następnie, jeśli umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania na to pozwala, płatnik w ramach mechanizmu pay & refund może starać się o zwrot nadpłaconego WHT. Niemniej, polski płatnik może złożyć we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenie, w którym zadeklaruje, że przy zachowaniu należytej staranności nie widzi przeszkód w zastosowaniu zwolnienia z podatku lub niższej stawki podatku. Ważność takiego oświadczenia i terminy na jego złożenie sprawiają, że płatnicy mogą nie mieć możliwości uniknięcia mechanizmu pay & refund.
Z tego powodu celem zmian w WHT w ramach Polskiego Ładu 3.0 jest sprawienie, aby płatnicy mieli więcej czasu na złożenie oświadczenia, co im pozwoli nie stosować mechanizmu pay & refund do końca roku podatkowego.
Ponadto, zastosowanie ma znaleźć szczególne rozwiązanie dla oświadczeń złożonych w 2022 r. Polski Ład 3.0 dopuszcza swoistą abolicję polegającą wydłużeniu terminów względem należności wypłaconych podmiotom zagranicznym w 2022 r.
Należy być wyjątkowo czujnym w przypadku dokonywania transakcji z kontrahentem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. bezpośrednia transakcja rajowa) lub z każdym innym podmiotem, jeżeli rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. pośrednia transakcja rajowa).
Na liście krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową znajdują się m.in. Republika Malediwów, Republika Wysp Marshalla, Republika Vanuatu.
W 2022 r. obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych powstaje w sytuacji:
Od 2023 r. limity i przyporządkowanie do nich rodzajów transakcji ulegną zmianie. Mianowicie, sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych będzie obowiązkowe w przypadku transakcji z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową jeżeli roczna wartość tej transakcji będzie przekraczała:
Przy okazji omówienia tej zmiany, zobaczmy czym jest i jak działa podatek od przychodów z budynków.
Ten podatek opłaca się od przychodu, który jest ustalany na podstawie wartości początkowej budynku będącego składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą. Jednak na tę chwilę niewielu właścicieli nieruchomości ma obowiązek go opłacać.
Wynika to z faktu, że podstawę opodatkowania ustala się poprzez pomniejszenie sumy przychodów ze wszystkich budynków o kwotę 10 000 000 zł. Innymi słowy, przy obecnym stanie prawnym kwota wolna jest wysoka.
Podatek od przychodów z budynków wynosi 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc.
Co ciekawe, podatek ten przypomina podatek majątkowy, pomimo że przepisy, które go ustanawiają znajdują się w ustawach o podatkach dochodowych.
Ponadto, podatek od przychodów z budynków przypomina również podatek minimalny, gdyż jest on odprowadzany w sytuacji gdy zaliczka lub podatek dochodowy są niższe od podatku od przychodów z budynków. Inaczej mówiąc, konstrukcja tego podatku umożliwia jego odliczenie od zaliczki na PIT/CIT lub od samego podatku dochodowego na poziomie zeznania rocznego. To odliczenie często pozwala na nieuiszczanie omawianego podatku, chyba że przedsiębiorca wykazuje stratę lub stosunkowo niski dochód.
Jeżeli jednak przedsiębiorca nie odliczał podatku od przychodów z budynków od zaliczek czy od podatku, wtedy może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego z wnioskiem o zwrot nadpłaty.
Polski Ład 3.0 upraszcza procedurę zwrotu podatku od przychodów z budynków, poprzez nienakładanie obowiązku wydawania decyzji o zwrocie podatku w przypadku braku wątpliwości co do złożonego przez podatnika wniosku. Nowe regulacje upraszające procedurę zwrotu podatku od przychodów z budynków znajdą zastosowanie do wniosków złożonych od 1 stycznia 2023 r.
Przedsiębiorcy będący wierzycielami, którzy korzystają w podatkach dochodowych z ulgi na złe długi a także przedsiębiorcy będący dłużnikami, którzy mają obowiązek dokonania zmniejszeń kosztów uzyskania przychodów nie będą już składali załącznika PIT/WZ lub CIT/WZ do zeznania rocznego. Ustawodawca uznał konieczność składania załącznika za zbędną, gdyż podatnik i tak ma obowiązek udowodnić wysokość wierzytelności czy długów, które mają wpływ na podstawę opodatkowania.
Zmiana ta ma wejść w życie 1 stycznia 2023 r. i znaleźć zastosowanie do zeznań składanych w 2024 r. za 2023 r. a nie do zeznań składanych w 2023 r. za 2022 r.
Inwestujesz w kryptowaluty? Do 30 kwietnia masz czas na złożenie PIT-38. Poznaj zasady i zobacz na przykładach, jak to zrobić...
Czy zapowiedziane nowe zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne będą korzystne dla wszystkich przedsiębiorców? Ile zyskasz, a może ile stracisz od 1 stycznia 2025...
Jak na pierwszy rzut oka można stwierdzić co się bardziej opłaca - JDG czy spółka z o.o.? Czy przy osiąganiu niewysokich dochodów spółka z o.o. ma sens? Dlaczego niektórzy przedsiębiorcy omijają skalę...
