Na podatki najczęściej patrzymy pod kątem ich funkcji fiskalnej. Oznacza to, że po prostu trzeba je płacić, ponieważ przynoszą państwu dochody budżetowe, aby państwo miało środki na realizację przedsięwzięć publicznych (np. drogi, szkoły, szpitale, przedsiębiorstwa sektora publicznego, bezpieczeństwo).
Mimo faktu, że wiele osób docenia np. znaczącą poprawę infrastruktury drogowej w Polsce i wysoki poziom bezpieczeństwa, nikt jednak nie lubi płacić zbyt dużych podatków. Dlatego też przedsiębiorcy często szukają sposobów na legalne, bez stosowania agresywnej optymalizacji podatkowej, sposoby na obniżenie swoich zobowiązań publicznoprawnych.
W tym miejscu zaznaczyć należy, że w niektórych przypadkach państwo wręcz zachęca swoich obywateli do płacenia niższych podatków.
Prawdopodobnie zastanawiasz się dlaczego tak się dzieje. Wynika to z faktu, że podatki pełnią również funkcję stymulacyjną. Oznacza to, że państwo wspiera pewne działania jednostek, ważne ze swojego punktu widzenia, jak i obywateli.
Jako przykład zachęt ze strony państwa, przy wykorzystaniu mechanizmów podatkowych, do podejmowania oczekiwanych działań przez obywateli możemy podać:
Jak widzimy, podatnicy do tych działań zachęcani są poprzez obniżone stawki podatkowe, ulgi lub zwolnienia.
W tym artykule przyjrzymy się w jaki sposób państwo zachęca podatników do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, poprzez możliwość skorzystania z ulgi B+R oraz preferencji IP box. Artykuł nie opisuje np. ulgi na robotyzację czy prototyp, wprowadzonych w ramach reformy Polskiego Ładu.
Odpowiemy sobie również na następujące pytania.
Zgodnie z definicją zawartą w ustawach o podatkach dochodowych za działalność badawczo-rozwojową uważa się działalność twórczą, która:
Jak wynika z powyższej definicji, podatnik może prowadzić badania naukowe lub prace rozwojowe, aby została spełniona definicja działalności badawczo-rozwojowej. Zaznaczyć należy, że użycie przez prawodawcę spójnika „lub” wskazuje na możliwość prowadzenia tylko prac rozwojowych, bez prowadzenia badań naukowych, żeby działalność została uznana za badawczo-rozwojową.
W związku z powyższym nie tylko firmy tworzące nowe technologie czy lekarstwa na nieuleczalne choroby mogą taką działalność prowadzić.
De facto wiele firm prowadzi działalność badawczo-rozwojową poprzez wykonywanie różnego rodzaju prac rozwojowych, dzięki czemu mogą one skorzystać z ulgi B+R. Ważne, żeby te firmy wytwarzały nowe produkty, bądź oferowały ulepszone lub zmodyfikowane wersje produktów będących już w ich ofercie.
Co istotne, skorzystaniu z ulgi nie przeszkadza, że takie same produkty są już dostępne na rynku. Ważne, żeby te produkty były nowe w danej firmie lub miały nowe zastosowania dzięki ich ulepszeniu lub zmodyfikowaniu.
Jako przykład przedsięwzięć kwalifikujących się do skorzystania z ulgi B+R możemy podać:
Nasuwa się więc wniosek, że duża liczba podmiotów gospodarczych spełnia kryterium prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej. Ci przedsiębiorcy powinni zastanowić się nad skorzystaniem z ulgi B+R.
Natomiast węższa grupa przedsiębiorców może skorzystać z obniżonej stawki podatku dochodowego w wysokości 5% (IP Box). Jest ona przewidziana dla dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej: „dochody z kwalifikowanych IP”). Do grona podatników osiągających dochody z kwalifikowanego IP zaliczają się m.in. programiści, ponieważ oni prowadzą tzw. kwalifikowaną działalność badawczo-rozwojową.
Jest to rodzaj działalności badawczo-rozwojowej, która doprowadza do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej (dalej: „kwalifikowane IP”), takiego jak np. autorskie prawo do programu komputerowego.
Dla usystematyzowania podstaw omawianego zagadnienia przeanalizujmy poniższą grafikę.
Z powyższej grafiki wynika, że ogół przedsiębiorców ma możliwość jednokrotnego odliczenia kosztu uzyskania przychodów. Nie uwzględniamy w tych rozważaniach podatników rozliczających się w formie ryczałtu lub karty podatkowej.
Wielu podatników prowadzących działalność gospodarczą prowadzi również działalność badawczo-rozwojową i może dwukrotnie odliczać koszty.
Natomiast tylko część firm prowadzących taką działalność prowadzi kwalifikowaną działalność badawczo-rozwojową i może stosować obniżoną stawkę podatku dochodowego w wysokości 5%.
W dalszej części artykułu omówimy szerzej ulgę B+R i preferencję IP Box.
Dwukrotne odliczenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (dalej również: „koszty kwalifikowane” lub „koszty B+R”) polega na tym, że w ciągu roku takie wydatki są na bieżąco księgowane w koszty a już po zakończonym roku są dodatkowo odliczane od dochodu w zeznaniu rocznym.
Należy mieć na uwadze, że ulga B+R nie ma zastosowania przy wyliczaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto spółki rozliczające się ryczałtem od dochodów spółek (estoński CIT) nie mają prawa do skorzystania z tej ulgi.
Poniesienie wydatków na działalność badawczo-rozwojową, zwanych kosztami kwalifikowanymi jest warunkiem koniecznym skorzystania z ulgi B+R. Natomiast, samo poniesienie tych wydatków może jednak okazać się niewystarczające. Podatnicy muszą spełnić pewne kryteria, żeby je odliczyć od dochodu w zeznaniu rocznym.
Przyjrzyjmy się najpierw jakie wydatki, w przypadku przedsiębiorców nieposiadających statusu centrum badawczo-rozwojowego, są uznawane za koszty kwalifikowane. Są to m.in.:
Powyżej zostały podane najistotniejsze z punktu widzenia mikroprzedsiębiorców rodzaje i informacje odnośnie kosztów kwalifikowanych. Katalog tych kosztów jest zamknięty. Z całym katalogiem można zapoznać się w art. 26e ustawy o PIT lub w art. 18d ustawy o CIT.
Należy mieć na uwadze, że koszty wynagrodzeń osób zatrudnionych zarówno w celach związanych z prowadzeniem działalności badawczo-rozwojowej, jak również w innych celach mogą być uznane za koszty kwalifikowane, ale z zastosowaniem proporcji. Dla poprawnego wyliczenia współczynnika proporcji w danym miesiącu należy podzielić liczbę godzin poświęconych na prace badawczo-rozwojowe przez całkowitą liczbę godzin poświęconych na pracę.
Podkreślić należy, że kosztami kwalifikowanymi nie mogą być wynagrodzenia wypłacane osobom współpracującym na zasadzie B2B.
Zaznaczam, że w tym artykule nie omawiamy możliwości skorzystania z ulgi B+R przez przedsiębiorców posiadających status centrum badawczo-rozwojowego. Wspomnę tylko, że w przypadku tych podmiotów możliwość skorzystania z ulgi B+R jest dużo większa, jednakże aby zdobyć ten status, trzeba spełnić wymagające kryteria.
Natomiast od 2022 r. nie tylko centrum badawczo-rozwojowe a każdy podmiot prowadzący działalność badawczo-rozwojową ma możliwość odliczenia kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej w wysokości 200% tych kosztów.
Poruszyliśmy zagadnienie wydatków, które mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane. Przejdźmy więc do omówienia warunków uprawniających przedsiębiorców do odliczenia wydatków na działalność badawczo-rozwojową.
W interpretacjach przepisów prawa podatkowego Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazuje, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym, pod następującymi warunkami:
Zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z ulgi B+R, są obowiązani w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (kolumna 16) lub w księgach rachunkowych (właściwe konta księgowe) wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej. Dla tych celów potrzebna jest również odrębna ewidencja.
Prawodawca nie podaje dokładnych wytycznych odnośnie do sposobu prowadzenia ewidencji kosztów kwalifikowanych. Podatnicy mogą prowadzić tę ewidencję w arkuszach kalkulacyjnych, jednakże powinna być ona prowadzona rzetelnie i szczegółowo m.in. dla celów dowodowych np. na wypadek czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej. Ponadto w formularzu PIT/BR lub CIT/BR, (załącznik do zeznania podatkowego) wydziela się koszty kwalifikowane w podziale na poszczególne kategorie.
Należy pamiętać również o prowadzeniu ewidencji czasu pracy poświęconego przez osoby zatrudnione na wykonywanie prac badawczo-rozwojowych, jak również ewidencji amortyzacji i środków trwałych, zwłaszcza w sytuacji gdy koszty wynagrodzeń i zużycia maszyn dotyczą zarówno prac badawczo-rozwojowych, jak i innych prac.
W przypadku poniesienia straty, podatnik nie może w danym roku podatkowym skorzystać z ulgi B+R. Może on jednak dokonać odliczenia w ciągu sześciu kolejnych lat.
To samo dotyczy sytuacji, kiedy w danym roku podatkowym suma kosztów kwalifikowanych jest wyższa od osiągniętego dochodu. W takim przypadku odliczenie nie może przekroczyć wartości tego dochodu. Nieodliczona kwota może natomiast zostać rozliczona w ciągu sześciu kolejnych lat.
Jest jednak wyjątek od powyższej reguły. Dotyczy on mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców. Jeżeli ci podatnicy w pierwszym, jak również w drugim roku prowadzenia działalności gospodarczej ponieśli stratę lub ich dochód był zbyt niski, żeby mogli w pełni skorzystać z odliczenia, mogą oni zawnioskować do naczelnika urzędu skarbowego o zwrot wydatków poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (zwrot gotówkowy).
Trzeba mieć na uwadze, że kwota zwrotu gotówkowego stanowi pomoc de minimis. Ponadto, w razie likwidacji działalności gospodarczej przed upływem trzech lat podatkowych, licząc od końca roku podatkowego, za który podatnik otrzymał zwrot, podatnik będzie zobowiązany do oddania środków.
Ze względu na złożoność zagadnienia działalności badawczo-rozwojowej warto wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w celu rozwiania wątpliwości odnośnie tego czy projekty realizowane w danej firmie kwalifikują się do skorzystania z ulgi B+R.
O ile omówiona powyżej ulga B+R jest ulgą kosztową, w przypadku IP Box, zwanego również Intellectual Property Box / Innovation Box, mamy do czynienia z preferencją dochodową.
Preferencja podatkowa przy IP Box polega na opodatkowaniu dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowanych IP) według bardzo niskiej stawki – 5%. Na dodatek, dochody te nie podlegają opodatkowaniu daniną solidarnościową.
Zaznaczyć należy, że co do zasady zaliczki na podatek dochodowy opłacane są według wyższej stawki (PIT – 19% lub według skali podatkowej, CIT – 9% lub 19%). Dopiero po zakończeniu roku podatkowego podatnikowi przysługuje prawo do wyliczenia podatku z kwalifikowanych IP według stawki 5%, po złożeniu zeznania rocznego. Oznacza to, że w ciągu roku podatkowego przedsiębiorca „zamrozi” pieniądze w urzędzie skarbowym, które zapewne odzyska dopiero w pierwszym albo drugim kwartale kolejnego roku. Aby tego uniknąć warto rozważyć wybór zaliczek uproszczonych, których zagadnienie omówiliśmy w artykule Jak legalnie obniżyć zaliczki na podatek dochodowy?.
Co do składki na ubezpieczenie zdrowotne, jej stawka dla dochodów z kwalifikowanych IP wynosi 4,9%. To sprawia, że w przypadku przedsiębiorców podlegających temu oskładkowaniu efektywny podatek, z uwzględnieniem „podatku zdrowotnego” wynosi 9,9% a nie 5%.
Podobnie jak w przypadku ulgi B+R, spółki rozliczające się ryczałtem od dochodów spółek (estoński CIT) nie mają prawa do skorzystania z preferencji IP Box.
Zgodnie z definicją ustawową kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Warunkiem koniecznym do skorzystania z 5% stawki podatku jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, której definicję przytoczyliśmy we wcześniejszej części artykułu.
Jak wynika z powołanego powyżej katalogu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, jest to katalog zamknięty. To sprawia, że krąg podatników mających możliwość skorzystania z IP Box jest zawężony do przedsiębiorców osiągających dochody z enumeratywnie wymienionych w ustawie praw.
Kolejnym kryterium do spełnienia dla przedsiębiorcy chcącego skorzystać z tej preferencji jest osiągnięcie dochodu z wytworzonych, rozwiniętych lub ulepszonych kwalifikowanych IP. Pamiętać należy, że w razie osiągania innych dochodów stosować dla nich należy podstawową stawkę podatku (PIT – 19% lub skala podatkowa, CIT – 9% lub 19%), gdyż stawka 5% przewidziana jest tylko do tej części dochodów, które są osiągane z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Zgodnie z definicją ustawową, dochodem z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
Pomimo, jak widzimy, dość wysoko postawionych kryteriów, wśród podatników korzystających z IP Box są liczni programiści i firmy typu software house. Wynika to z faktu, że ich działalność zazwyczaj jest twórcza i w wielu przypadkach przysługuje im autorskie prawo do programu komputerowego, zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zobaczymy na konkretnym przykładzie, kiedy takim przedsiębiorcom przysługuje obniżona stawka podatku i w jakim stopniu. Zanim do tego przejdziemy, koniecznym jest omówienie wskaźnika Nexus.
Przypomnijmy, że podstawę opodatkowania stawką 5% stanowi suma dochodów z kwalifikowanych IP osiągniętych w roku podatkowym. Wczytując się dokładnie we wcześniejsze zdanie nasuwa się wniosek, że dla każdego kwalifikowanego IP dochód wyliczamy osobno. Ponadto przy wyliczaniu dochodu z danego kwalifikowanego IP stosujemy osobny mnożnik Nexus, którego wartość nie może być niższa od 0 i wyższa od 1.
Zatem, dopiero po zsumowaniu dochodów z poszczególnych praw osiągniętych w danym roku podatkowym i po ich uprzednim przemnożeniu przez osobne wskaźniki Nexus, możemy obliczyć dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej podlegający opodatkowaniu w stawce 5%.
Jak już zostało wspomniane, wskaźnik Nexus jest współczynnikiem o wartości od 0 do 1. Wylicza się go osobno dla każdego kwalifikowanego IP. Następnie dochód z poszczególnych kwalifikowanych IP mnoży się przez ten wskaźnik, po czym sumuje się wyniki mnożenia i w taki sposób otrzymuje się dochód do opodatkowania w stawce 5%.
Załóżmy, że firma w danym roku podatkowym prowadzi trzy projekty IP. Z każdego projektu osiąga dochód w wysokości 100 000 zł. Jednakże, wskaźniki Nexus wynoszą odpowiednio 1 dla pierwszego prawa, 0,5 dla drugiego i 0 dla trzeciego.
Przy powyższych założeniach zsumowany dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej podlegający opodatkowaniu w stawce 5% wyniesie 150 000 zł.
Wspomnieć w tym miejscu należy, że w przypadku programisty, który tworzy oprogramowanie w oparciu o umowę współpracy dla swojego kontrahenta, z którym rozlicza się w okresach miesięcznych, wskazane jest wyliczanie osobnego wskaźnika Nexus dla każdego miesiąca.
Widzimy jak duże znaczenie odgrywa wskaźnik Nexus, który wyliczany jest według następującego wzoru.
Upraszczając brzmienie ustawy, poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
W praktyce, w literze a uwzględnia się koszty prowadzenia działalności badawczo rozwojowej takie jak np. wynagrodzenia, składki ZUS, sprzęt komputerowy.
W miejsce litery b nanosi się wartość wydatków związanych nabyciem wyników prac badawczo-rozwojowych od innych firm, o ile nie jest to nabycie kwalifikowanego IP, czyli np. oprogramowania. Dlatego trzeba mieć na uwadze, że koszty współpracowników B2B, którzy tworzą oprogramowanie zalicza się do litery d.
W literze c uwzględnia się tego samego rodzaju koszty co w literze b, ale od podmiotów powiązanych.
Do litery d podstawiamy koszty zakupu kwalifikowanego IP, czyli np. oprogramowania.
Wspomnieliśmy o podmiotach powiązanych. Powinniśmy być świadomi, że w razie relacji z takimi podmiotami w ramach korzystania z IP Box, przy obliczaniu dochodu z kwalifikowanych IP należy stosować przepisy o cenach transferowych. Oznacza to, że dochód powinien być ustalony zgodnie z zasadą ceny rynkowej. W przypadku braku ustalenia dochodu zgodnie z metodami weryfikacji cen transferowych i osiągnięcia dochodu z kwalifikowanych IP w wyniku transakcji z podmiotami powiązanymi, preferencja IP Box nie przysługuje.
W przeciwieństwie do ulgi B+R, katalog kosztów w przypadku Innovation Box jest otwarty. Innymi słowy, do wyliczenia dochodu na potrzeby IP Box uwzględnia się szeroko pojęte wydatki. Trzeba natomiast rozróżnić koszty bezpośrednie od pośrednich. Oba rodzaje kosztów wpływają na dochód z IP Box, jednakże tylko koszty bezpośrednie są uwzględniane we wskaźniku Nexus.
Różnica między kosztami bezpośrednimi a pośrednimi jest taka, że do kosztów bezpośrednich wliczają się takie wydatki, które bezpośrednio związane są z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP.
Kosztami pośrednimi są takie wydatki, które nie przekładają się bezpośrednio na wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie kwalifikowanego IP, w szczególności odsetki, opłaty finansowe oraz koszty związane z nieruchomościami.
W przypadku programisty, który w ramach swojej działalności gospodarczej zajmuje się tylko tworzeniem oprogramowania, zdecydowana większość kosztów będzie uznana za koszty bezpośrednie i zostanie uwzględniona w Nexusie.
Może się tak zdarzyć, że programista w ramach swojej firmy prowadzi również innego rodzaju działalność, nieobjętą preferencją IP Box. W takich okolicznościach część kosztów, których nie będzie mógł przypisać jednoznacznie wytworzeniu, rozwinięciu lub ulepszeniu kwalifikowanego IP (np. abonament telefoniczny) obniży w proporcji dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i nie zostanie uwzględniona w Nexusie. Proporcję dotyczącą takich kosztów wylicza się w oparciu o udział przychodów z kwalifikowanego IP do kwoty przychodów ogółem.
Załóżmy, informatyk prowadzi jedynie działalność programistyczną, zatem zdecydowana większość kosztów jakie ponosi to koszty bezpośrednie i są one uwzględnione w Nexusie. Są to takie koszty jak składki ZUS, usługi księgowe, materiały biurowe, akcesoria komputerowe. Wpływają one jedynie na wartość litery a i załóżmy, że wynoszą one 10 000 zł.
Cały dochód ze sprzedaży prawa programista opodatkuje według stawki 5%.
Podobnie będzie wyglądała sytuacja w firmie typu software house, która zatrudnia programistów na umowę o pracę czy umowę zlecenie. Jej wskaźnik Nexus również będzie najprawdopodobniej wynosił 1.
Inny obrót przybiorą sprawy w software house zatrudniającego tylko współpracowników na zasadzie B2B. Zakładamy, że tworzą oni oprogramowanie. Dla uproszczenia pomijamy nieznaczące koszty z liter a, b i c.
Tak jak w przypadku ulgi B+R współpraca z innymi przedsiębiorcami nie jest promowana. Software house korzystający z usług programistów tworzących oprogramowanie i prowadzących działalność gospodarczą raczej nie skorzysta z preferencji IP Box lub kwota podlegająca opodatkowaniu w 5% stawce będzie marginalna.
Kolejnym warunkiem sine qua non skorzystania z IP Box jest prowadzenie ewidencji. Podobnie, jak w przypadku ulgi B+R, może ona być prowadzona w postaci arkusza kalkulacyjnego.
W przypadku ewidencji dla celów IP Box przepisy ustaw o podatkach dochodowych i Objaśnienia Ministerstwa Finansów w sprawie IP Box (dalej: „Objaśnienia”) są bardziej precyzyjne niż w przypadku ulgi B+R. W pierwszej kolejności przyjrzyjmy się jakie obowiązki wynikające z ustaw o podatkach dochodowych mają podatnicy.
Ustawy mówią, że podatnicy podlegający opodatkowaniu podatkiem od dochodu z kwalifikowanych IP są obowiązani:
Natomiast z Objaśnień Ministerstwa Finansów dotyczących IP Box wynika, że podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, w szczególności ci, którzy pracują nad wytworzeniem więcej niż jednego kwalifikowanego IP, powinni prowadzić ewidencję projektów badawczo-rozwojowych, która składałaby się z następujących elementów:
Ministerstwo podkreśla również, że przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box. Jednak dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5%, oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.
Jak widzimy, twórcy korzystający z IP Box powinni zadbać o wiele szczegółów, tym bardziej że czynności sprawdzające lub kontrole podatkowe w omawianym zakresie są wysoce prawdopodobne. Ponadto, w grę wchodzą duże kwoty i dlatego w razie najmniejszych wątpliwości przy korzystaniu z tej preferencji warto wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Najczęściej nie będzie to działanie pod presją czasu, gdyż z IP Box rozliczamy się dopiero na poziomie zeznania rocznego lub nawet w formie korekty za poprzednie lata.
W przypadku programistów i innych przedsiębiorców osiągających dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, na etapie prac badawczych lub rozwojowych, ulga kosztowa B+R ma na celu stanowić zachętę dla nich w wytwarzaniu, rozwijaniu lub ulepszaniu kwalifikowanego IP. Natomiast na etapie komercjalizacji praw, preferencja IP Box sowicie promuje tych podatników za to, że dokonali wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanych IP.
Innymi słowy, ulga B+R jest zachętą do rozpoczęcia prac badawczych lub rozwojowych poprzez możliwość dwukrotnego odliczenia kosztów a IP Box jest nagrodą za faktyczne przyczynienie się do rozwoju innowacji i technologii.
Od 2022 roku przedsiębiorcy, którzy osiągają dochody z kwalifikowaneych IP oraz ponoszą koszty uprawniające do skorzystania z ulgi B+R, mogą jednocześnie stosować ulgę B+R i preferencję IP box.
Pomimo faktu, że w tym artykule skoncentrowaliśmy się głównie na programistach, z ulgi B+R lub preferencji IP Box może również skorzystać wielu innych przedsiębiorców.
Jak wskazaliśmy, spośród osób prowadzących działalność gospodarczą, krąg podmiotów kwalifikujących się do ulgi B+R jest bardzo duży. Wynika to z faktu, że wiele firm prowadzi działalność badawczo-rozwojową poprzez prowadzenie prac rozwojowych, nawet przy nieprowadzeniu badań naukowych. Zastanów się czy Ty możesz z tej ulgi skorzystać i dwa razy odliczyć koszty.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność badawczo-rozwojową i jednocześnie osiągający dochody z wytworzonych, rozwiniętych lub ulepszonych kwalifikowanych praw własności intelektualnej mogą skorzystać z preferencji IP Box i płacić od tych dochodów tylko 5% podatku dochodowego. Co więcej, w związku z wytwarzaniem kwalifikowanych praw własności intelektualnej mogą oni skorzystać z ulgi B+R i preferencji IP Box jednocześnie.
Pamiętaj, że przy prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej, współpraca w oparciu o umowę B2B może bardzo niekorzystnie wpłynąć na wysokość ulgi lub preferencji. Sytuacja inaczej wygląda w przypadku ulgi B+R, jeżeli dany podmiot jest centrum badawczo-rozwojowym, jednakże omówienie tego zagadnienia wykracza poza ramy niniejszego artykułu.
Wracając do branży IT, programista prowadzący działalność gospodarczą i wytwarzający autorskie prawo do programu komputerowego nie powinien mieć większego kłopotu z doświadczeniem korzyści płynących z IP Box.
Z omawianych korzyści podatkowych raczej nie skorzystają firmy typu software house, dla których inni przedsiębiorcy (współpraca B2B) tworzą oprogramowanie. W przypadku tych firm tworzenie oprogramowania przez pracowników lub zleceniobiorców może okazać się zdecydowanie korzystniejsze, zwłaszcza w razie wysokiej rentowności ze sprzedaży autorskich praw do programów komputerowych.
Przypomnijmy jeszcze o rzetelnym prowadzeniu ewidencji. Przy braku ich prowadzenia podatnikowi nie przysługuje ani ulga B+R ani preferencja IP Box. Pamiętajmy też, że w razie relacji z podmiotami powiązanymi w ramach korzystania z IP Box, przy obliczaniu dochodu z kwalifikowanych IP należy stosować przepisy o cenach transferowych.
Ponadto, ze względu na złożoność omawianych zagadnień, warto wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
Najczęściej nie będzie to działanie pod presją czasu, gdyż zarówno z ulgi B+R, jak i preferencji IP Box rozliczamy się dopiero na poziomie zeznania rocznego. Z wnioskiem o interpretację można też na spokojnie wystąpić po złożeniu deklaracji PIT lub CIT. Co istotne, korekt deklaracji m.in. w celu wstecznego skorzystania z ulgi B+R i preferencji IP Box można dokonać nawet za kilka lat.
Czy wiesz, że możesz odliczyć VAT nawet wtedy, gdy nie doliczasz go do swoich usług? Albo przy dużych inwestycjach zaoszczędzić na VAT nawet setki tysięcy złotych? przedstawiam 4 sytuacje, gdy VAT jest dla...
Od listopada 2024 r. będziesz mógł zaoszczędzić na składkach ZUS nawet 1600 zł rocznie. Dowiedz się, jak to...
Czy wiesz ile wynosi efektywny podatek, gdy spółka korzysta z estońskiego CIT? Oprócz atrakcyjnego opodatkowania, podatek estoński daje możliwość reinwestowania 100% wypracowanego kapitału, chociaż na tym polu...
