fbpx
AUTOR: Marek Golec

Dochody zagraniczne i ograniczona ulga abolicyjna

Słowo wstępne

Uzyskując dochody za granicą należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe rozliczenie się z organami podatkowymi poszczególnych państw. Co do zasady, dochody osiągnięte przez polskiego rezydenta podatkowego w danym kraju np. w Irlandii są opodatkowane w tamtym państwie.

 

Niemniej, podlegając w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, często należy rozliczyć się z zagranicznych dochodów również z polskim fiskusem, stosując odpowiednią metodę unikania podwójnego opodatkowania.

W tym artykule odpowiemy sobie na następujące pytania.

  • Czym jest rezydencja podatkowa i w jaki sposób ją ustalić?
  • Jakie są metody unikania podwójnego opodatkowania i które kraje stosują daną metodę?
  • Która metoda jest korzystniejsza?
  • Kiedy nie trzeba deklarować w Polsce dochodów zagranicznych?
  • Czym jest konwencja MLI i jakie skutki dla podatników ze sobą niesie?
  • Jak wyliczyć podatek od dochodów zagranicznych? Posłużymy się praktycznymi przykładami.
  • Jaki wpływ na wysokość podatku ma ograniczona ulga abolicyjna?

Ustalenie rezydencji podatkowej

Na wstępie posłużyliśmy się zwrotem „nieograniczony obowiązek podatkowy”. Oznacza to, że w danym kraju podatnik ma swoją rezydencję podatkową i rozlicza się z dochodów osiągniętych zarówno w swoim kraju, jak i uzyskanych w każdym innym państwie.

 

Inaczej mówiąc, w kraju rezydencji podatkowej rozliczamy się z dochodów osiągniętych na całym świecie. Dla dochodów spoza kraju rezydencji podatkowej stosuje się odpowiednią metodę unikania podwójnego opodatkowania, co omówimy w dalszej części artykułu.

Zapisz się na newsletter i otrzymaj
ZA DARMO kalkulator podatkowy

  • W ramach subskrypcji mojego newslettera otrzymasz autorski kalkulator podatkowy.
  • Przeprowadzisz w nim analizę formy opodatkowania dla Twojej firmy.
  • Zobaczysz, która forma działalności jest dla Ciebie najkorzystniejsza podatkowo (np. JDG, sp. z o.o.).
  • Uzyskasz dostęp do nagrania video, które jest praktyczną instrukcją obsługi kalkulatora.

Obowiązek podatkowy może również być ograniczony. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy podatnik osiąga dochody w danym kraju, jednakże nie jest to kraj jego rezydencji podatkowej. W tym państwie podlega zatem ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Najczęściej będzie musiał zapłacić podatek w tym państwie, po czym również rozliczyć się w kraju swojej rezydencji podatkowej, gdzie podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Może wiązać się to z zapłatą wyższego podatku. To zagadnienie również omówimy w dalszej części artykułu.

 

Zastanówmy się więc jak ustalić czy masz nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Innymi słowy, czy w Polsce masz rezydencję podatkową, nazywaną przez ustawodawcę miejscem zamieszkania, które należy interpretować jako miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

 

W myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa o PIT”), za osobę mającą miejsce zamieszkania (dla celów podatkowych) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

 

  1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
  2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

 

 

Z powyższego wynika, że spełnienie jednego z warunków wystarczy, aby zostać uznanym za polskiego rezydenta podatkowego. Jednakże praktyka pokazuje, że kryterium centrum interesów osobistych lub gospodarczych jest istotniejsze i nierzadko osoby spędzające mniej niż pół roku w Polsce i tak są polskimi rezydentami podatkowymi. Wynika to z faktu, że ważniejsze od przepisów ustawy o PIT są przepisy międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. O ile Rzeczpospolita Polska zawarła z danym państwem taką konwencję, wtedy stosujemy przepisy w niej zawarte. Do tego wątku za chwilę wrócimy.

 

Według organów podatkowych, przez centrum interesów osobistych należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp.

 

Z kolei centrum interesów gospodarczych to według organów przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

 

Wyobraźmy sobie sytuację potwierdzającą tezę, że kryterium ośrodka interesów życiowych jest istotniejsze niż liczba spędzonych dni w kraju.

 

Załóżmy, że obywatel Polski spędza za granicą większość dni w roku, ponieważ wyjechał tam w celach zarobkowych. Jego rodzina jest w Polsce i prowadzi podobny do dotychczasowego tryb życia. Różnica głównie polega na tym, że z ekonomicznego punktu widzenia lepiej jej się wiedzie, jednakże odczuwa rozłąkę. Ojciec rodziny m.in. utrzymuje kontakt ze swoimi bliskimi i znajomymi w kraju oraz czuwa nad tym, aby raty kredytu hipotecznego były regularnie spłacane. W takich okolicznościach niewątpliwie mamy do czynienia z polską rezydencją podatkową.

 

W razie wątpliwości odnośnie ustalenia rezydencji podatkowej, należy przede wszystkim sięgnąć do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, którą Rzeczpospolita Polska zawarła z danym krajem. Dla przykładu, posłużmy się art. 4 ust. 2 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, którą Rzeczpospolita Polska zawarła z Irlandią.

 

Z tego przepisu wynika, że jeżeli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu państwach, to jej status (rezydencja podatkowa) będzie określony w następujący sposób:

 

  • a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania (rezydencję podatkową) w tym państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu umawiających się państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania (rezydencję podatkową) w tym państwie, z którym ma ona silniejsze powiązania osobiste lub gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
  • b) jeżeli nie można ustalić, w którym państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania (rezydencję podatkową) w tym umawiającym się państwie, w którym zwykle przebywa;
  • c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się, że ma ona miejsce zamieszkania (rezydencję podatkową) w tym państwie, którego jest obywatelem;
  • d) jeżeli jest ona obywatelem obydwu państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe władze umawiających się państw rozstrzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.

Zapisz się na newsletter i otrzymaj
ZA DARMO kalkulator podatkowy

  • W ramach subskrypcji mojego newslettera otrzymasz autorski kalkulator podatkowy.
  • Przeprowadzisz w nim analizę formy opodatkowania dla Twojej firmy.
  • Zobaczysz, która forma działalności jest dla Ciebie najkorzystniejsza podatkowo (np. JDG, sp. z o.o.).
  • Uzyskasz dostęp do nagrania video, które jest praktyczną instrukcją obsługi kalkulatora.

Ponadto, w celu uzyskania urzędowego potwierdzenia miejsca zamieszkania dla celów podatkowych, rekomendowane jest uzyskanie certyfikatu rezydencji, który zazwyczaj jest ważny przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania. Niemniej, samo uzyskanie certyfikatu rezydencji nie przesądza o miejscu zamieszkania dla celów podatkowych danej osoby.

 

Organy podatkowe zapewne będą analizowały kwestię rezydencji podatkowej danego podatnika przez pryzmat przepisów konwencji (umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania) zawartej między danymi państwami.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

W praktyce wyróżniamy dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

 

  1. metoda wyłączenia z progresją
  2. metoda proporcjonalnego odliczenia

 

Metoda wyłączenia z progresją jest uznawana za korzystniejszą. Jednakże, w ciągu ostatnich kilku lat Rzeczpospolita Polska zmienia z wieloma państwami metodę – z wyłączenia z progresją na metodę odliczenia proporcjonalnego poprzez podpisanie konwencji MLI (ang. Multilateral convention to implement tax treaty-related measures to prevent base erosion and profit shifting).

 

Do omówienia konwencji MLI wrócimy. Zapoznajmy się najpierw z założeniami obu metod unikania podwójnego opodatkowania.

Metoda wyłączenia (zwolnienia) z progresją

Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochody osiągnięte za granicą są zwolnione z opodatkowania w Polsce. Pomimo zwolnienia tych dochodów z opodatkowania, często może okazać się, że podatek należny polskiemu fiskusowi i tak będzie wyższy ze względu na wyższą stopę procentową podatku. Tak się stanie w razie uzyskania w Polsce dochodów opodatkowanych według skali podatkowej (w tym z działalności gospodarczej) przy jednoczesnym osiągnięciu dochodów za granicą np. ze stosunku pracy.

 

Jeżeli polski rezydent podatkowy nie uzyska w Polsce dochodów opodatkowanych skalą podatkową, wtedy dochody osiągnięte za granicą nie będą skutkowały koniecznością zapłaty wyższego podatku w Polsce, ba, nawet nie będą podlegały rozliczeniu.

 

Utrwalmy sobie, że w sytuacji gdy oprócz dochodów zagranicznych wystąpią również polskie dochody opodatkowane według skali podatkowej, wtedy dochód osiągnięty w Polsce zostanie opodatkowany według stawki podatku właściwej dla całego dochodu, czyli z uwzględnieniem dochodu zagranicznego. Inaczej mówiąc, stawka podatku, którą zostanie opodatkowany dochód osiągnięty w Polsce może być wyższa. Ten mechanizm jeszcze sobie omówimy na przykładzie.

 

Poniżej wymienione są niektóre kraje, w przypadku których zastosowanie znajdzie metoda wyłączenia z progresją.

 

  • Bułgaria (jeszcze rozliczenie za 2023 r.)
  • Chiny (jeszcze rozliczenie za 2023 r.)
  • Chorwacja
  • Czechy
  • Estonia (jeszcze rozliczenie za 2022 r.)
  • Francja
  • Hiszpania (jeszcze rozliczenie za 2022 r.)
  • Niemcy
  • Republika Południowej Afryki
  • Rumunia
  • Szwajcaria
  • Szwecja
  • Tajlandia (jeszcze rozliczenie za 2022 r.)
  • Turcja
  • Ukraina
  • Włochy

 

Przedsiębiorcy, którzy w Polsce prowadzą działalność gospodarczą i osiągają dochody za granicą, w kraju, dla którego ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją, powinni w ramach tej działalności rozważyć wybór podatku liniowego lub ryczałtu.

 

Metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia/kredytu)

W przeciwieństwie do metody wyłączenia z progresją, przy metodzie proporcjonalnego odliczenia dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce, pomimo że jest on również opodatkowany w kraju jego osiągnięcia.

 

Z powyższego wynika również, że w razie gdy polski rezydent podatkowy nie uzyska dochodów w Polsce, dochody osiągnięte za granicą i tak będą skutkowały koniecznością rozliczenia ich w polskim urzędzie skarbowym poprzez złożenie odpowiedniego formularza PIT.

 

Nasuwa się zatem pytanie, dlaczego dochód podlega opodatkowaniu w obu krajach skoro przedmiotem analizy jest metoda unikania podwójnego opodatkowania. Odpowiedź jest następująca. Metoda ta polega, jak jej nazwa wskazuje, na odliczeniu podatku zapłaconego w obcym państwie. Co ważne, odliczenie możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą. To sprawia, że nie zawsze odliczymy cały podatek zapłacony w innym państwie, ze względu na limit, któremu dokładnie się przyjrzymy w dalszej części artykułu.

 

Poniżej wymienione są niektóre kraje, w przypadku których zastosowanie znajdzie metoda proporcjonalnego odliczenia.

 

  • Austria
  • Belgia
  • Bułgaria (od 2024 r.)
  • Chiny (od 2024 r.)
  • Dania
  • Estonia (od 2023 r.)
  • Finlandia
  • Grecja
  • Hiszpania (od 2023 r.)
  • Holandia
  • Irlandia
  • Izrael
  • Japonia
  • Jordania
  • Kanada
  • Kazachstan
  • Litwa
  • Norwegia
  • Nowa Zelandia
  • Pakistan
  • Portugalia
  • Rosja
  • Słowacja
  • Słowenia
  • Stany Zjednoczone
  • Tajlandia (od 2023 r.)
  • Wielka Brytania

 

Nadmienić w tym miejscu należy, że metoda odliczenia proporcjonalnego znajdzie również zastosowanie w przypadku dochodów osiągniętych w kraju, z którym Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Konwencja MLI

Wielostronne porozumienie pomiędzy państwami doprowadziło do podpisania w dniu 7 czerwca 2017 r. w Paryżu konwencji MLI. Ma ona zapobiegać działaniom, które powodują zmniejszenie podstawy opodatkowania i przenoszenie zysków do jurysdykcji o niskim poziomie lub nawet braku opodatkowania. Jak to jest komunikowane, jej celem jest m.in. walka ze stosowaniem agresywnej optymalizacji podatkowej przez przedsiębiorstwa międzynarodowe.

 

Oprócz powyższych założeń, w ramach konwencji MLI, niektóre kraje dokonały zmiany metody unikania podwójnego opodatkowania z wyłączenia z progresją na metodę proporcjonalnego odliczenia.

 

Powyższe oznacza, że szersze grono osób fizycznych pracujących za granicą będzie rozliczało się według mniej korzystnej metody. Jeśli chcesz wiedzieć, z którymi państwami i od kiedy Rzeczpospolita Polska zmieniła metodę unikania podwójnego opodatkowania, spójrz na poniższą tabelę.

Od teorii do praktyki

Część teoretyczną artykułu mamy już za sobą. Teraz przyjrzymy się jak od strony praktycznej wygląda rozliczenie podatku w oparciu o obie metody unikania podwójnego opodatkowania.

 

Posłużymy się przykładem polskiego rezydenta podatkowego, który w Polsce prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, w ramach której udziela korepetycji z języka angielskiego. W okresie wakacyjnym ten przedsiębiorca podejmuje pracę w Irlandii.

 

Być może zastanawiasz się dlaczego będziemy dokonywali obliczeń również według metody wyłączenia z progresją skoro od 1 stycznia 2020 r. zastosowanie dla dochodów irlandzkich ma metoda proporcjonalnego odliczenia. Już odpowiadam. Aby móc skorzystać z ulgi abolicyjnej, przy rozliczeniu dochodów zagranicznych w oparciu o metodę proporcjonalnego odliczenia, należy wyliczyć wysokość podatku jaki byłby do zapłaty, gdyby zastosowanie miała metoda wyłączenia z progresją. Na tym etapie zatrzymajmy się na tym wyjaśnieniu. Jeszcze wrócimy do zagadnienia ulgi abolicyjnej.

 

Na potrzeby naszej analizy załóżmy, że korepetytor nie pozostaje w związku małżeńskim, więc rozlicza się samodzielnie i jego działalność gospodarcza opodatkowana jest według skali podatkowej. W tej chwili nie wnikamy czy jest to opłacalne, gdyż celem jest zrozumienie mechanizmu obliczania podatku przy zastosowaniu metod unikania podwójnego opodatkowania.

 

 

Przyjmujemy, że roczny dochód nauczyciela-przedsiębiorcy z działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce wynosi 120 000 zł a dochód z pracy w Irlandii 50 000 zł.

 

Dochód zagraniczny ze stosunku pracy wylicza się poprzez odjęcie od przychodów ustawowej kwoty kosztów.

 

Przychód osiągnięty za granicą ustalamy przeliczając wysokość wynagrodzenia brutto według kursu Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień otrzymania wypłaty. Ponadto, w przypadku gdy podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy zagraniczny przychód, jeszcze przed przewalutowaniem, pomniejsza się o 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą, za każdy dzień pobytu za granicą. Uwaga, obniżenie przychodu nie dotyczy podatnika zatrudnionego np. w oparciu o umowę zlecenie w innym kraju.

 

Miesięczne koszty uzyskania przychodów, które podatnik ma prawo uwzględnić w zeznaniu rocznym, z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej są określone w ustawie. Ich wysokość jest uzależniona od tego czy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone w miejscowości czy poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy. Powyższe też nie dotyczy podatnika zatrudnionego np. w oparciu o umowę zlecenie w innym kraju. Warto w tym miejscu wspomnieć, że przypadku umowy zlecenie, koszty uzyskania przychodów wynoszą 20% uzyskanego przychodu.

 

Nadmieńmy jeszcze, że przy metodzie proporcjonalnego odliczenia od dochodu można odliczyć wysokość zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, pod warunkiem, że składki te nie zostały odliczone za granicą.

 

Odliczenia tych składek nie można zastosować w przypadku gdy zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją.

 

Doprecyzujmy, że w naszym przykładzie dochód z pracy za granicą wynosi 50 000 zł po uwzględnieniu diet i kosztów uzyskania przychodów. Na potrzeby naszych wyliczeń przyjmujemy, że składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone w Irlandii zostały odliczone w tamtym kraju.

Przykład wyliczenia podatku – metoda wyłączenia z progresją

Jak zostało wspomniane, dla celów obliczenia wysokości ulgi abolicyjnej powinniśmy wyliczyć kwotę podatku jaka podlegałaby zapłacie przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Przy okazji poznamy kulisy tej metody i zobaczymy dlaczego uznaje się ją za korzystniejszą.

 

Wiemy już, że założenia omawianej metody są takie, że dochody z pracy najemnej osiągnięte za granicą są zwolnione z opodatkowania w Polsce. Natomiast dochód osiągnięty w Polsce zostaje opodatkowany według stawki podatku właściwej dla całego dochodu, czyli z uwzględnieniem dochodu zagranicznego. Do wyliczenia stawki podatku stosujemy poniższy wzór.

 

S = (P/DC) x 100,

 

gdzie:

 

S – stopa procentowa

P – podatek obliczony według skali podatkowej od całkowitego dochodu (do wyliczeń podatku przyjmujemy polski dochód po odliczeniach a dochód zagraniczny przed odliczeniami, ten z załącznika PIT/ZG)

DC – dochód całkowity (przyjmujemy polski dochód po odliczeniach a dochód zagraniczny przed odliczeniami, ten z załącznika PIT/ZG)

 

Dochód całkowity znamy – wynosi on 170 000 zł. Natomiast podatek od całkowitego dochodu wynosi 26 800,00 zł (bez zaokrąglania do pełnych złotych).

 

((170 000 zł – 120 000 zł) x 32%) + ((120 000 zł x 12%) – 3 600) = 16 000 zł + 10 800 zł = 26 800 zł

 

Formuła została wyprowadzona na podstawie skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT.

Znamy już wartości, które należy podstawić do wzoru, zatem wyliczmy stopę procentową.

 

S = (P/DC) x 100

S = (26 800 / 170 000) x 100

S = 15,76%

 

Zatem dochód osiągnięty w Polsce należy pomnożyć przez 15,76%.

 

120 000 zł x 15,76% = 18 912,00 zł (bez zaokrąglania do pełnych złotych)

 

Przy okazji zobaczmy jak wyglądałoby rozliczenie PIT-36, pomimo że korepetytor nie będzie go wypełniał według tej metody.

 

 

W części E nanosi się tylko kwoty dotyczące polskich dochodów ponieważ dochody zagraniczne są zwolnione z opodatkowania.

 

 

W odpowiedniej pozycji załącznika PIT/ZG, w kolumnie c, nazwanej „Dochód z art. 27 ust. 8 ustawy” wprowadza się kwotę dochodu zagranicznego.

 

 

 

Ta kwota i kwota polskiego dochodu podlegającego opodatkowaniu powinny zostać naniesione na główny formularz PIT-36 w części I.

 

 

Zauważmy, że w zeznaniu rocznym nie wykazuje się stopy procentowej. Jest ona uwzględniona na poziomie wyliczenia kwoty przedstawionej jako obliczony podatek, która wynosi, jak już wcześniej policzyliśmy 18 912,00 zł i co widać na przedstawionym wycinku zeznania rocznego.

Przykład wyliczenia podatku – metoda proporcjonalnego odliczenia

Znamy kwotę podatku jaka byłaby do zapłaty, gdyby na mocy konwencji MLI nie został zmieniony sposób rozliczania dochodów irlandzkich w Polsce. Zobaczmy jaki wpływ na wysokość podatku nauczyciela-przedsiębiorcy ma zawarte między Polską a Irlandią porozumienie o przejściu na opodatkowanie dochodów w oparciu o metodę proporcjonalnego odliczenia.

 

Dochody zagraniczne rozliczane na zasadach metody proporcjonalnego odliczenia, w przeciwieństwie do wcześniej analizowanej metody, są opodatkowane w Polsce i wykazywane w zeznaniu rocznym, razem z dochodami krajowymi.

 

Wobec powyższego, najistotniejszy fragment części E zeznania PIT-36 językoznawcy będzie wyglądał jak poniżej. Łączny dochód wynosi 170 000 zł (suma kwot wykazanych w kolumnie d).

 

 

W odpowiedniej pozycji załącznika PIT/ZG, w kolumnie d, nazwanej „Dochód z art. 27 ust. 9 i 9a ustawy” wprowadzamy kwotę dochodu zagranicznego. Natomiast w kolumnie e, nazwanej „Podatek zapłacony za granicą od dochodów z kol. d” wprowadzamy kwotę podatku zapłaconego w Irlandii. Przyjmijmy hipotetycznie, że kwota podatku zapłaconego w Irlandii wyniosła 5 000 zł.

 

 

Wróćmy do głównego formularza. W części I zeznania PIT-36 wykazany jest dochód do opodatkowania z obu krajów. Jak widzimy poniżej, w przeciwieństwie do metody wyłączenia z progresją, w pozycji „Dochody osiągnięte za granicą, o które jest zwiększona podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej” nie ma żadnej wartości.

 

Widzimy też, że wykazany jest również wyliczony według poniższej i wcześniej przytoczonej formuły podatek.

 

((170 000 zł – 120 000 zł) x 32%) + ((120 000 zł x 12%) – 3 600) = 16 000 zł + 10 800 zł = 26 800,00 zł (bez zaokrąglania do pełnych złotych)

 

Formuła została wyprowadzona na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy o PIT.

 

 

Na tym etapie podatek jest wyliczony w taki sposób, jakby był podwójnie zapłacony, zarówno w Irlandii, jak i w Polsce.

 

Przejdźmy więc do meritum metody proporcjonalnego odliczenia i odliczmy podatek zapłacony za granicą. Uwzględnijmy również wyliczoną proporcję, nazywaną częściej limitem, powyżej którego odliczenie nie przysługuje. Nota bene, już chyba mamy jasność co do tego, skąd nazwa „proporcjonalne odliczenie”.

 

Nadal jesteśmy w części I zeznania PIT-36. W pozycji zatytułowanej „Podatek zapłacony za granicą – zgodnie z art. 27 ust. 9 i 9a ustawy” korepetytor wpisuje kwotę podatku irlandzkiego, którą może odliczyć, jednakże nie może ona przekroczyć limitu, który wyliczamy w następujący sposób.

 

L = P x (DZ / DC)

gdzie:

L – limit

P – podatek obliczony według skali podatkowej od całkowitego dochodu (wyliczony w oparciu o dochody po odliczeniach)

DZ – dochód zagraniczny (przed odliczeniami)

DC – dochód całkowity (przed odliczeniami)

 

Znamy wartości, które należy podstawić do wzoru, zatem wyliczmy kwotę limitu.

 

L = P x (DZ / DC)

L = 26 800,00 zł x (50 000 zł / 170 000 zł)

L = 7 882,35 zł

 

Gdyby kwota podatku zapłaconego za granicą wyniosła np. 10 000 zł, to nie mogłaby zostać w całości odliczona i wykazana w odpowiedniej rubryce zeznania PIT, mimo że zostałaby wykazana w całości w załączniku PIT/ZG.

 

Utrwalny sobie, że odliczenie możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą. Stąd wyliczenie limitu.

 

Kwota z naszego przykładu wynosi 5 000 zł, więc jest niższa od wartości wyliczonego limitu (7 882,35 zł), w związku z czym podatek zapłacony za granicą może zostać odliczony w całości. W pozycji zatytułowanej „Podatek zapłacony za granicą – zgodnie z art. 27 ust. 9 i 9a ustawy” korepetytor nanosi kwotę podatku irlandzkiego w pełnej wysokości 5 000 zł.

 

 

Nasz przykład potwierdza tezę, że metoda proporcjonalnego odliczenia jest mniej korzystna od metody wyłączenia z progresją. Podatek wynosi 21 800 zł. Gdyby dochody zagraniczne rozliczane były na zasadach metody wyłączenia z progresją, podatek wyniósłby 18 912 zł. Różnica wynosi 2 888 zł.

Ograniczona ulga abolicyjna

Do 2020 r. włącznie ulga abolicyjna była niezwykle korzystna dla wielu polskich rezydentów podatkowych osiągających dochody w państwie, dla którego zastosowanie ma mniej korzystna metoda unikania podwójnego opodatkowania, czyli proporcjonalnego odliczenia.

 

Począwszy od rozliczenia podatkowego za 2021 r. polscy rezydenci podatkowi osiągający dochody za granicą, w państwie, z którym Rzeczpospolita Polska podpisała konwencję w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, na podstawie której stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia odczuli wprowadzoną zmianę.

 

Odliczenie (ulga abolicyjna), począwszy od 2021 r., nie może przekroczyć kwoty 1 360 zł. Jest jednak pewien wyjątek. Powyższego ograniczenia nie stosuje się, w przypadku dochodów, które są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw. Innymi słowy, osoby wykonujące takie zawody jak np. marynarze, stewardesy lub piloci mogą korzystać z ulgi abolicyjnej bez ograniczeń.

 

Nauczyciel języka angielskiego nie jest np. marynarzem, stewardem lub pilotem, zatem jego ulga abolicyjna jest ograniczona do kwoty 1 360 zł.

 

Jeszcze raz przypomnijmy, że w części I zeznania PIT-36 obliczyliśmy podatek w wysokości 21 800 zł, co przedstawia poniższy wycinek.

 

 

Kwotę ograniczonej ulgi abolicyjnej wykazujemy w części C załącznika PIT/O, nanosząc ją w pozycji nazwanej „Ulga, o której mowa w art. 27g ustawy”.

 

 

W części J zeznania PIT-36 wykazujemy odliczenia od podatku. Na potrzeby naszego przykładu nie uwzględniamy innych odliczeń. Kwota ulgi abolicyjnej zostaje naniesiona w pozycji nazwanej „Odliczenia od podatku – wykazane w części C załącznika PIT/O” po uprzednim wprowadzeniu jej do załącznika PIT/O.

 

 

Po uwzględnieniu ograniczonej już ulgi abolicyjnej, w zeznaniu rocznym PIT-36  nasz przykładowy podatnik ma do zapłaty 20 440 zł. Gdyby ulga abolicyjna nie była ograniczona, odliczenie wyniosłoby 2 888 zł, więc podatek wyniósłby 18 912 zł, czyli tyle samo co w przypadku metody wyłączenia z progresją.

 

W naszym przykładzie, z powodu ograniczenia ulgi abolicyjnej, podatek jest wyższy o 1 520 zł ze względu na rozliczenie według mniej korzystnej metody i ograniczenia ulgi abolicyjnej. Przy wyższych kwotach dochodów różnica w wysokości podatku zapewne byłaby bardziej odczuwalna.

Podsumowanie

Za sprawą konwencji MLI następuje sukcesywny wzrost liczby krajów, z którymi Rzeczpospolita Polska stosuje metodę proporcjonalnego odliczenia jako metodę unikania podwójnego opodatkowania.

 

Oprócz poszerzania grona podatników zobowiązanych do rozliczania zagranicznych dochodów według mniej korzystnej metody, prawodawca ograniczył ulgę abolicyjną.

 

Nasuwa się wniosek, że coraz więcej polskich rezydentów podatkowych pracujących za granicą już odczuwa wyższe obciążenia podatkowe.

 

Przedsiębiorcy będący polskimi rezydentami podatkowymi, którzy w Polsce prowadzą działalność gospodarczą i jednocześnie osiągają dochody za granicą powinni rozważyć wybór podatku liniowego lub ryczałtu.

 

 

Wynika to z faktu, że rozliczając się według skali podatkowej z działalności gospodarczej, dochody zagraniczne mogą podwyższyć stopę procentową podatku (przy metodzie wyłączenia z progresją) albo sprawić, że większa część dochodu będzie opodatkowana według stawki 32% (przy metodzie proporcjonalnego odliczenia).

Autor wpisu: Marek Golec
Doradca podatkowy, który jest również inwestorem i przedsiębiorcą. Współwłaściciel kancelarii księgowo-podatkowej działającej pod markami Mistrz Podatków i Wynajmistrz.pl. Absolwent ekonomii i finansów międzynarodowych uczelni Université Sorbonne Paris Nord we Francji. Rozumie biznesy klientów oraz uczestników szkoleń i co ważne, mówi o podatkach naprawdę prostym językiem.

Zapisz się na newsletter i otrzymaj
ZA DARMO kalkulator podatkowy

  • W ramach subskrypcji mojego newslettera otrzymasz autorski kalkulator podatkowy.
  • Przeprowadzisz w nim analizę formy opodatkowania dla Twojej firmy.
  • Zobaczysz, która forma działalności jest dla Ciebie najkorzystniejsza podatkowo (np. JDG, sp. z o.o.).
  • Uzyskasz dostęp do nagrania video, które jest praktyczną instrukcją obsługi kalkulatora.

Sprawdź inne wpisy, które Cię zainteresują:

AUTOR: Marek Golec, Mateusz Palarczyk
VAT 2

Krajowy System e-Faktur (KSeF) – o co w nim chodzi?

Krajowy System e-Faktur będzie obowiązkowy nie tylko dla przedsiębiorców! O co w nim chodzi i kiedy wejdzie w...

AUTOR: Marek Golec
Optymalizacja podatkowa Podatek dochodowy Spółki 12

Rozliczanie kryptowalut

Zobaczmy jak wygląda rozliczenie podatku od kryptowalut w przypadku osób fizycznych i spółek z o.o. Czy możliwa jest optymalizacja podatkowa? Przeanalizujmy kwestię opodatkowania walut wirtualnych na gruncie PIT,...

AUTOR: Marek Golec
Działalność gospodarcza Optymalizacja podatkowa Spółki 0

18 różnic między JDG a spółką z o.o.

Zasadą dla przedsiębiorców i inwestorów jest oddzielanie majątku od ryzyka. Nie oznacza to jednak, że należy całkowicie przekreślić indywidualną działalność...

Dyskusja

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

  1. Patryk pisze:

    Będąc zainteresowanym przedstawioną tematyką przyznaję po lekturze artykułu na blogu, że dotychczas nie przeczytałem artykułu na ten temat napisanego tak przejrzyście i prostym językiem, co zawsze stanowi zaletę. Autor nie pominął niczego, nawet specyfiki opodatkowania marynarzy, dodając zobrazowany przykładami pełny samouczek jak rozliczyć podatek z zastosowaniem metod unikania podwójnego opodatkowania. Świetna praca.