czy przeniesienie całego biznesu na spółkę z „dnia na dzień” jest bezpieczne,
w jakich sytuacjach po „przejściu” na spółkę będzie ona musiała płacić 19% CIT,
czy spółce grozi zakwestionowanie odliczenia VAT od nabytego majątku,
kiedy przy wniesieniu majątku do spółki wystąpi wysoki podatek dochodowy u wnoszącego,
na który sposób „przejścia” na spółkę i kiedy decydują się przedsiębiorcy.
Jeśli wolisz czytać niż oglądać, zapraszam Cię do lektury poniższego artykułu ↓↓
Przejście na spółkę z o.o. – jak to zrobić?
4 sposoby „przejścia” z JDG na spółkę z o.o.
Generalnie są 4 sposoby przechodzenia z jednoosobowej działalności gospodarczej na spółkę z o.o.:
Przekształcenie kodeksowe;
Aport przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części lub poszczególnych składników majątku;
Sukcesywne przenoszenie działalności do spółki, nazywane przenoszeniem biznesu „na piechotę”;
Równoległe prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej i spółki z o.o.
Omówię głównie pod kątem podatkowym każdy z tych czterech sposobów „przejścia” na spółkę.
Przekształcenie kodeksowe
Z przepisów ustawy – Kodeks spółek handlowych wynika, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną może przekształcić formę prowadzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową. Inaczej mówiąc, po przekształceniu jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., spółka będzie jednoosobowa.
Jak pewnie wiesz, z tytułu prowadzenia jednoosobowej spółki z o.o. jest obowiązek opłacania ZUS. Niemniej już po rejestracji spółki przekształconej w KRS można „dokoptować” wspólnika i wtedy spółka nie będzie już jednoosobowa.
Warto jeszcze wspomnieć o zasadzie kontynuacji w związku z przekształceniem. Mianowicie, przekształcona spółka zachowuje te same prawa i obowiązki, co umożliwia kontynuację działalności bez konieczności aneksowania zawartych umów. Dodatkowo zezwolenia czy koncesje, które zostały przyznane przed przekształceniem przechodzą na spółkę, chyba że ustawa lub wydana decyzja stanowi inaczej.
Należy jeszcze mieć na uwadze, że taki sposób przejścia na spółkę wymaga sporo czasu, formalności i może być dość kosztowny.
Kwestie podatkowe związane z przekształceniem
Przechodząc do kwestii podatkowych, przejście z jednoosobowej działalności gospodarczej na spółkę z o.o. poprzez przekształcenie kodeksowe wiąże się z:
utratą prawa do 9% CIT przez pierwsze 2 lata kalendarzowe oraz
zapłatą PCC w stawce 0,5% od wartości kapitału zakładowego przekształconej spółki z o.o.
Skoncentrujmy się na omówieniu kwestii utraty prawa do stawki CIT w wysokości 9%.
Zapisz się na newsletter i otrzymaj ZA DARMO kalkulator podatkowy
W ramach subskrypcji mojego newslettera otrzymasz autorski kalkulator podatkowy.
Przeprowadzisz w nim analizę formy opodatkowania dla Twojej firmy.
Zobaczysz, która forma działalności jest dla Ciebie najkorzystniejsza podatkowo (np. JDG, sp. z o.o.).
Uzyskasz dostęp do nagrania video, które jest praktyczną instrukcją obsługi kalkulatora.
Z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że podatnik (mowa w tym wypadku o spółce), który został utworzony w wyniku przekształcenia (ale z wyjątkiem przekształcenia spółki opodatkowanej CIT w inną spółkę opodatkowaną CIT) nie może przez pierwsze 2 lata stosować obniżonej stawki.
Mówiąc prostszym językiem, przekształcenie z jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. doprowadzi do utraty prawa do 9% CIT przez pierwsze 2 lata działalności spółki. Tak się natomiast nie stanie w przypadku przekształcenia np. spółki komandytowej w spółkę z o.o., ponieważ spółka komandytowa jest podatnikiem CIT.
Podkreślam, że powyższe ograniczenia mają zastosowanie w roku podatkowym, w którym spółka rozpoczęła działalność oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. W kolejnym roku podatkowym, przy spełnieniu pozostałych kryteriów, prawo do stawki 9% będzie spółce przysługiwało.
Jeśli chcesz dowiedzieć się o kryteriach przychodowych pod kątem stosowania obniżonej stawki CIT, zachęcam Cię do przeczytania artykułu Uważaj na utratę 9% CIT, w którym dokładnie omówiłem to zagadnienie.
Podsumowując, jeżeli spółka powstanie w opisany wyżej sposób w grudniu i nie wybierze przedłużonego roku obrotowego, to de facto straci prawo do stawki 9% CIT przez 13 miesięcy.
A może estoński CIT?
Co ciekawe, w razie przekształcenia kodeksowego, niektóre spółki po pierwszym miesiącu lub kilku miesiącach stosowania stawki w wysokości 19% zamykają księgi i otwierają je, ale już jako podatnik estońskiego CIT. Wspomnę, że najwygodniej jest to zrobić na przełomie roku. Tym sposobem, na tzw. Estończyku, spółka nie płaci CIT według stawki 19%. Z założenia w ogóle go nie płaci, do momentu wypłaty dywidendy. Na dodatek, na estońskim CIT spółka w omawianych okolicznościach, przy spełnieniu pozostałych kryteriów, ma już prawo do niższej stawki – jest to stawka w wysokości 10%.
Być może zastanawiasz się, dlaczego od razu spółka nie wchodzi w estoński CIT. To jest już temat na osobny artykuł.
A swoją drogą, możesz ZA DARMO policzyć, za pomocą naszego autorskiego kalkulatora podatkowego, Twój efektywny podatek przy prowadzeniu spółki, zarówno na zwykłym CIT, jak i na estońskim CIT.
Aport
Ten sposób przejścia na spółkę w pewnych okolicznościach może być nisko opodatkowany, a w pewnych okolicznościach bardzo wysoko. Za chwilę do tego przejdziemy.
Jeszcze wspomnę, że dobrze mieć na uwadze, że w przeciwieństwie do przekształcenia, wniesienie do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części aportem wymaga uzyskania zgody kontrahentów na przeniesienie praw i obowiązków umownych.
Aport a 9% CIT
Zacznijmy jednak od tego, czy przy aporcie spółka będzie miała prawo do obniżonej stawki CIT w wysokości 9%.
Generalnie z 9% CIT przez pierwsze 2 lata swojej działalności nie skorzystają spółki, które otrzymały w formie aportu przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty 10 tys. euro (w zaokrągleniu do 1 tys. zł). Kiedy dokładniej to przeanalizujemy, dojdziemy do wniosku, że to ograniczenie nie dotyczy aportów prywatnych składników majątku.
Zatem wniesienie aportem prywatnego składnika majątku nie pozbawi spółki prawa do niższej stawki podatku dochodowego od osób prawnych. Jednak trzeba być świadomym regulacji dotyczących obowiązku zapłaty podatku dochodowego w stawce 19% przez wnoszącego, ale o tym za chwilę.
Kolejny wniosek, jaki się nasuwa jest taki, że jeżeli do spółki, która istnieje już od co najmniej 2 lat kalendarzowych, zostanie wniesiony obojętnie jaki aport, wtedy nie utraci ona prawa do 9% CIT.
Aport a podatek dochodowy u wnoszącego
Bardzo niekorzystne podatkowo, nawet po 2 latach kalendarzowych od założenia spółki, może okazać się wniesienie do spółki poszczególnych składników majątku.
W razie wniesienia składników majątku, u wnoszącego wkład pojawi się obowiązek zapłacenia podatku dochodowego od różnicy między aktualną wartością rynkową a ceną nabycia lub wartością podatkową (w uproszczeniu: ceną nabycia pomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne) tego składnika majątku. Stawka podatku to 19%. Może też pojawić się danina solidarnościowa.
Wspomniany podatek u wnoszącego wkład nie pojawi się jednak, jeśli przedmiotem wkładu będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Za to taki aport będzie wiązał się z zapłatą PCC w stawce 0,5%.
Aport a VAT
Na uwadze należy mieć to, że aport składnika majątku co do zasady jest dostawą w rozumieniu ustawy o VAT. Tak więc, wnosząc aportem jakiś składnik majątku do spółki, powinno się dokładnie zorientować odnośnie skutków na gruncie tego podatku.
Co do aportu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, taka czynność nie podlega pod ustawę o VAT, więc ten podatek się nie pojawi. Niemniej, na uwadze należy mieć to, że spółka może mieć obowiązki tzw. sukcesora, jeśli chodzi np. o obowiązek dokonywania pięcio- czy dziesięcioletniej korekty w związku ze zmianą przeznaczenia różnych składników majątku wchodzących w skład wnoszonego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Przenoszenie biznesu „na piechotę”
Przechodząc do trzeciego sposobu, należy wspomnieć, że ryzykowne jest założenie spółki i „z dnia na dzień” przeniesienie do niej całego biznesu poprzez przepisanie wszystkich umów. Bezpieczniej jest to zrobić „na piechotę”.
Nadmienię tylko, że cesje umów, co do zasady, powinny wiązać się z odpłatnością i opodatkowaniem VATem. Innymi słowy, powinieneś sprzedać spółce umowy, a nie tylko przepisać. Poza tym, musisz uzyskać zgodę Twoich kontrahentów na cesję umów, aby spółka była ich stroną.
Ponadto, w działalności, w ramach której biznes dotychczas był prowadzony, mogą jeszcze pozostawać wysokocenne składniki majątku. Rzecz jasna, istnieje możliwość pozostawienia jakichś aktywów w majątku prywatnym i wynajmowania ich spółce. Jednak, jeżeli miałyby one docelowo znaleźć się w spółce, można je jej sprzedać, oczywiście z zachowaniem cen rynkowych i dopełnieniu innych formalności, o czym była mowa, chociażby w artykule Po co spółce pełnomocnik? Rola i funkcje jakie pełni.
Ale co ważne, jeśli tych składników majątku jest dużo, ich też lepiej nie sprzedawać wszystkich od razu.
Przy zdecydowaniu się na takie „przeniesienie” biznesu do spółki, najczęściej otwiera się spółkę razem ze wspólnikiem i zaczyna się w ramach tej spółki wykonywać różne czynności na rzecz klientów i kolejne zlecenia na rzecz dotychczasowych klientów przyjmuje się w ramach nowego podmiotu a dotychczasowa działalność jest sukcesywnie „wygaszana”.
Uważaj na znamiona aportu
Jak już zostało zasygnalizowane, trzeba mieć świadomość, że decydując się na ten sposób „przejścia” na spółkę, należy być wyjątkowo czujnym, aby takie działanie nie nosiło znamion aportu.
Przed podjęciem decyzji o zmianie formy prawnej prowadzenia biznesu, najlepiej skonsultować się z prawnikiem i doradcą podatkowym. Jeśli organ podatkowy uzna taką czynność za aport przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, to oprócz ryzyka utraty prawa do 9% CIT przez pierwsze dwa lata, spółka ryzykuje prawo do odliczenia VATu chociażby od zakupu umów i składników majątku.
Pamiętasz, że aport przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie podlega pod ustawę o VAT, więc zbywca nie powinien „vatować” takiej transakcji. Oprócz ryzyka, w takich okolicznościach, nieodliczenia VATu przez spółkę jest pewne ryzyko obowiązku zapłaty VATu przez zbywcę, bo wystawił fakturę. Wynika to z bardzo rygorystycznego przepisu – art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, w myśl którego, jeśli dana osoba wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, to jest ona obowiązana do jego zapłaty.
Równoległe prowadzenie JDG i spółki z o.o.
Ostatnim sposobem „przejścia” na spółkę jest „przejście” w zasadzie częściowe. Odbywa to się w ten sposób, że przedsiębiorca, który dotychczas prowadził jednoosobową działalność gospodarczą dalej ją będzie samodzielnie prowadzić. Za to, poza prowadzeniem JDG zakłada ze wspólnikiem spółkę i wspólne przedsięwzięcia będzie z nim prowadzić w ramach spółki.
Wspomnę, że przy takim układzie korzystne podatkowo może okazać się współpracowanie z własną spółką na zasadzie B2B, generalnie o ile działalność gospodarcza jest niskokosztowa i opodatkowana ryczałtem. Więcej na ten temat powiedziałem w artykule Top 10 legalnych sposobów na wypłatę pieniędzy ze spółki z o.o.
Na który sposób i kiedy decydują się przedsiębiorcy?
Z naszych obserwacji wynika, że najczęstszym sposobem przejścia na spółkę jest przenoszenie biznesu „na piechotę”. Przy czym uczulam Cię na zwrócenie uwagi na zagrożenia, o których wspomniałem w tym artykule. Dobrym pomysłem jest skonsultowanie się z doradcą podatkowym, jeśli chcesz taką ważną decyzję podjąć.
Niemniej, przeniesienie biznesu „na piechotę” nie w każdym przypadku jest możliwe, a nawet jak jest możliwe, to może być karkołomne. Ma to miejsce zwłaszcza, kiedy przedsiębiorca zatrudnia pracowników, ma podpisanych wiele umów, czy dysponuje dużym majątkiem firmowym.
W takich sytuacjach zauważamy, że przedsiębiorcy decydują się na przekształcenie kodeksowe i ewentualnie rozważają przejście na estoński CIT.
Doradca podatkowy, inwestor i przedsiębiorca. Partner w kancelarii księgowo-podatkowej. Absolwent Sorbony, autor książek i prowadzący kanał YouTube. Udziela konsultacji w języku polskim, angielskim i francuskim. Mówi o podatkach w naprawdę zrozumiały sposób.
Zapisz się na newsletter i otrzymaj ZA DARMO kalkulator podatkowy
W ramach subskrypcji mojego newslettera otrzymasz autorski kalkulator podatkowy.
Przeprowadzisz w nim analizę formy opodatkowania dla Twojej firmy.
Zobaczysz, która forma działalności jest dla Ciebie najkorzystniejsza podatkowo (np. JDG, sp. z o.o.).
Uzyskasz dostęp do nagrania video, które jest praktyczną instrukcją obsługi kalkulatora.